Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng phát biểu tại phiên họp. Ảnh chụp từ điểm cầu Bộ Kế hoạch và Đầu tư

Cụ thể, Kịch bản 1: Tăng trưởng kinh tế cả năm khoảng 8%, Quý IV cần đạt mức tăng trưởng là 5,9%, thấp hơn Nghị quyết 01/NQ-CP 0,3 điểm phần trăm, nhưng cao hơn tốc độ tăng của Quý IV năm 2021 (5,22%). Kịch bản 2: Tăng trưởng kinh tế cả năm khoảng 8,2%, Quý IV cần đạt mức tăng trưởng là 6,6%, trong kịch bản đề ra tại Nghị quyết 01/NQ-CP (6,2-6,7%), tương đương mức tăng trưởng bình quân Quý IV các năm 2016-2020.

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết, tình hình thế giới có nhiều biến động nhanh, phức tạp, khó lường, những vấn đề mới phát sinh chưa có tiền lệ, khó khăn hơn so với dự báo tại thời điểm xây dựng Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội (KTXH) năm 2022 và Nghị quyết 01/NQ-CP. Trong nước, động thái điều chỉnh chính sách của các nước được theo dõi sát sao để kịp thời có các giải pháp tiền tệ, tài khóa, điều hành giá, giải pháp vĩ mô nhằm khác ứng phó đồng bộ, phù hợp với tình hình. Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã tổ chức nhiều hội nghị để vừa thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ thường xuyên, vừa tập trung giải quyết những khó khăn nội tại của nền kinh tế, xử lý các vấn đề tồn đọng, kéo dài, cũng như các biện pháp bảo đảm sức khỏe nhân dân, vừa phòng chống thiên tai, dịch bệnh, phục hồi và phát triển KTXH, vừa ứng phó với những tình huống mới, bất ngờ, phát sinh, đồng thời góp phần ổn định tâm lý thị trường, nhà đầu tư, doanh nghiệp. Nhờ đó, nền kinh tế phục hồi rất tích cực; tăng trưởng kinh tế cao đi cùng với giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát được lạm phát, bảo đảm được các cân đối lớn của nền kinh tế, đời sống người dân tiếp tục được cải thiện.

Tăng trưởng kinh tế đạt kết quả tích cực so với cùng kỳ: GDP Quý III tăng 13,67%, trong đó khu vực nông, lâm, thủy sản tăng 3,24%, công nghiệp - xây dựng tăng 12,91%, dịch vụ tăng 18,86%; tính chung 09 tháng GDP tăng 8,83%, cao nhất từ năm 2011 đến nay, phục hồi và tăng đồng đều trong cả 03 khu vực. Ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát được lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn: CPI bình quân 09 tháng tăng 2,73%, tương đương cùng kỳ các năm 2018-2021; bảo đảm nguồn cung điện, xăng dầu; khẩn trương xây dựng, trình Quốc hội phương án giảm thuế xăng dầu, tạo dư địa hỗ trợ giá trong trường hợp cần thiết.

Về phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm những tháng cuối năm, theo Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng, các bộ, cơ quan, địa phương cần thực hiện nhanh, hiệu quả, thực chất, toàn diện các Nghị quyết số 01/NQ-CP, 02/NQ-CP và 124/NQ-CP, Chương trình phục hồi và phát triển KTXH, Chương trình phòng, chống dịch Covid-19, Chỉ thị 15/CT-TTg về ổn định kinh tế vĩ mô; chủ động ứng phó linh hoạt, kịp thời với các tình huống phát sinh, đồng thời bảo đảm dư địa nguồn lực, chính sách để ứng phó với những biến động trong trung và dài hạn của tình hình thế giới; đồng thời tập trung thực hiện nhanh, hiệu quả các giải pháp căn cơ để đạt mục tiêu phát triển 05 năm đề ra.

Theo đó, đối với các bộ, cơ quan trung ương, tiếp tục triển khai đồng bộ, hiệu quả Chương trình phòng chống dịch Covid-19. Điều hành kinh tế vĩ mô chủ động, linh hoạt, sáng tạo, kịp thời, hiệu quả, phù hợp với tình hình và yêu cầu thực tiễn; phối hợp chặt chẽ, nhịp nhàng để có phản ứng chính sách thống nhất, kịp thời, đáp ứng với điều kiện nguồn lực của nền kinh tế. Chính sách tiền tệ cần đặt trọng tâm vào kiểm soát lạm phát, giữ ổn định tỷ giá, mặt bằng lãi suất cho vay phù hợp. Chính sách tài khóa, chính sách thương mại, xuất nhập khẩu và các chính sách khác là yếu tố quyết định đến phục hồi và tăng trưởng kinh tế khi dư địa chính sách tiền tệ không còn nhiều.

Theo dõi sát diễn biến, tình hình thế giới, những vấn đề mới nổi, lạm phát và việc điều chỉnh chính sách của các quốc gia, giá xăng dầu, khí đốt, vật tư chiến lược; chủ động dự báo, xây dựng kịch bản để có phương án ứng phó kịp thời với những tình huống phát sinh, nhất là lạm phát và các cân đối lớn; đánh giá nhu cầu, khả năng đáp ứng của thị trường để có giải pháp sản xuất, điều tiết hàng hóa phù hợp, bảo đảm nguồn cung phục vụ Tết Nguyên đán Quý Mão 2023.

Triển khai nhanh, đồng bộ, quyết liệt hơn nữa Chương trình phục hồi và phát triển KTXH, sử dụng hiệu quả nguồn lực từ Chương trình; nghiên cứu, đề xuất điều chỉnh các nhiệm vụ chi của Chương trình, báo cáo cấp có thẩm quyền trong trường hợp cần thiết; tiếp tục phát huy hiệu quả hoạt động Ban Chỉ đạo. Chuẩn bị tốt nội dung phục vụ Kỳ họp thứ 4 của Quốc hội, bảo đảm thời gian, chất lượng trình Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội các dự án luật, đề án, báo cáo tình hình thực hiện năm 2022 và kế hoạch năm 2023.

Các địa phương phải tiếp tục triển khai đồng bộ, hiệu quả Chương trình phòng chống dịch Covid-19; đẩy mạnh tiêm vắc-xin, nhất là cho trẻ em dưới 12 tuổi; Tập trung chỉ đạo thực hiện quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp đề ra về kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng, bảo đảm các cân đối lớn trên địa bàn; tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp, tăng cường thu hút đầu tư, thúc đẩy phát triển sản xuất, kinh doanh.

Triển khai nhanh, đồng bộ, quyết liệt hơn nữa các nhiệm vụ, dự án thuộc Chương trình phục hồi và phát triển KTXH, kế hoạch đầu tư công năm 2022, giải ngân 95-100% kế hoạch vốn đã giao. Chủ động tổ chức kiểm tra, rà soát, đảm bảo công bố giá vật liệu xây dựng, chỉ số giá xây dựng trên địa bàn sát giá thị trường, công bằng, minh bạch, chống tiêu cực, tham nhũng... Tăng cường quản lý, kiểm soát giá cả, thị trường, phòng chống gian lận thương mại; thực hiện tốt các chính sách an sinh xã hội, bảo đảm đời sống nhân dân.

Về tình hình triển khai Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, sau gần 08 tháng thực hiện Nghị quyết số 11/NQ-CP, Chính phủ, các bộ, cơ quan, địa phương đã tiếp tục chủ động, nỗ lực xây dựng và thực hiện các nhiệm vụ được giao, đến ngày 28/9/2022 giải ngân các chính sách hỗ trợ đạt 61 nghìn tỷ đồng, trong đó: Các chương trình cho vay ưu đãi thông qua Ngân hàng Chính sách xã hội đạt 10.552 tỷ đồng; Hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động đến ngày 23/9/2022 đạt khoảng 3.545 tỷ đồng cho hơn 5 triệu lao động, vượt mục tiêu ban đầu (04 triệu lao động); Hỗ trợ 2% lãi suất cho khoảng 9.800 tỷ đồng dư nợ tín dụng, với số tiền là 13,5 tỷ đồng; Giảm thuế giá trị gia tăng, thuế môi trường là 39.422 tỷ đồng, hỗ trợ chi phí cơ hội thông qua gia hạn thời gian nộp thuế và tiền thuê đất là 7,4 nghìn tỷ đồng. Thủ tướng Chính phủ đã giao 147.138 tỷ đồng kế hoạch vốn của Chương trình cho 94 nhiệm vụ, dự án của các bộ, cơ quan trung ương, địa phương.

Về tình hình phân bổ kế hoạch đầu tư vốn NSNN năm 2022, tổng kế hoạch đầu tư vốn NSNN năm 2022 là 542.105,895 tỷ đồng. Đến ngày 30/9/2022, các bộ, cơ quan trung ương và địa phương đã phân bổ, giao kế hoạch chi tiết là 510.368,625 tỷ đồng, đạt 94,1% kế hoạch được Thủ tướng Chính phủ giao (vốn trong nước đạt 93,8% kế hoạch, vốn nước ngoài đạt 98,8% kế hoạch). So với thời điểm Phiên họp Chính phủ tháng 8/2022, các bộ, cơ quan trung ương và địa phương đã phân bổ thêm 2.370,381 tỷ đồng (0,4% kế hoạch được Thủ tướng Chính phủ giao). Số vốn NSNN còn lại chưa phân bổ là 31.737,271 tỷ đồng (bằng 5,9% kế hoạch vốn được Thủ tướng Chính phủ giao); chủ yếu là vốn cân đối NSĐP của 06/63 địa phương chưa phân bổ. Đối với vốn NSTW năm 2022 còn lại chưa phân bổ, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1126/QĐ-TTg ngày 25/9/2022 về việc điều chỉnh, bổ sung dự toán chi đầu tư phát triển năm 2022 cho các bộ, cơ quan trung ương và địa phương với tổng số vốn còn lại là 3.350,151 tỷ đồng.

Tiến độ giải ngân tháng 9 có chuyển biến tích cực cho thấy hoạt động của 06 Tổ công tác bước đầu phát huy hiệu quả, trong vòng 1 tháng, tiến độ giải ngân tháng 9 đạt 40.920,84 tỷ đồng, gấp 1,5 lần so với mức giải ngân bình quân một tháng trong 8 tháng đầu năm là 26.528,41 tỷ đồng. Tuy nhiên, giải ngân vốn đầu tư công 9 tháng vẫn chưa đạt kỳ vọng do nhiều nguyên nhân khách quan, chủ quan đã được báo cáo tại các Phiên họp Chính phủ và Hội nghị trực tuyến đôn đốc giải ngân đầu tư công. Trong đó có nguyên nhân do hệ thống pháp luật điều chỉnh hoạt động đầu tư công thuộc các lĩnh vực đất đai, tài nguyên môi trường, NSNN và công sản, xây dựng, đấu thầu, đầu tư công chưa đồng bộ, thống nhất, chưa đáp ứng yêu cầu thực tiễn. Bên cạnh đó còn có nguyên nhân đặc thù của năm 2022 và công tác chuẩn bị dự án, năng lực tổ chức quản lý, thực hiện dự án các cấp còn hạn chế…

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh, nhiệm vụ giải ngân vốn đầu tư công năm 2022 rất nặng nề, lượng vốn cần giải ngân cao hơn khoảng 80 nghìn tỷ đồng so với năm 2021 (chưa tính khoản 38 nghìn tỷ đồng bổ sung dự toán chi đầu tư phát triển năm 2022 từ nguồn Chương trình phục hồi và phát triển KTXH). Do vậy, yêu cầu các bộ, cơ quan trung ương và địa phương tập trung chỉ đạo thực hiện quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả Nghị quyết số 124/NQ-CP, coi giải ngân đầu tư công là nhiệm vụ trọng tâm trong những tháng cuối năm 2022; chuẩn bị sớm tất cả các điều kiện để khởi công, thực hiện ngay được các dự án ngay từ đầu năm 2023, không để chậm chễ./.